Παρασκευή 8 Αυγούστου 2014

«Ξηλώνεται» η αρχαιολογική προστασία της Ελαφονήσου

elaf1
3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
Ενώ ολόκληρη η Ελαφόνησος αποτελεί αρχαιολογικό χώρο, το ΚΑΣ αποφάσισε να εξαιρέσει από την αρχαιολογική προστασία την περιοχή του παλιού και του νέου λιμανιού του νησιού, την στιγμή που δύο παραλίες έχουν περάσει στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ
και προ των πυλών βρίσκεται το νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς.
Πριν λίγο καιρό η έκφραση «αυτοί θα πουλήσουν και αρχαιολογικούς χώρους» ακουγόταν σαν μία καθ’ υπερβολήν πρόβλεψη προκειμένου να καταδείξει το μέγεθος της μανίας της συγκυβέρνησης να τα ξεπουλήσει όλα. Διότι το να φτάσει κανείς σε αυτό το σημείο θα θεωρείτο το ακρότατο όριο του κανιβαλισμού επί ελληνικού εδάφους. Αλλά στην  προκειμένη περίπτωση ισχύει  και η άλλη παροιμία που χρησιμοποιείται όταν η πρόβλεψη μιας καταστροφής αποδεικνύεται επιτυχής: «δεν έλεγα καλύτερα να πέσει ένα τσουβάλι λίρες!»
Λίρες φυσικά δεν πέφτουν…. Αρχαιολογικοί χώροι, όμως, στο τσουβάλι του ΤΑΙΠΕΔ πέφτουν.  Όταν πριν λίγο καιρό οι παραλίες του Σίμου και του Σαρακίνικου στην Ελαφόνησο φιγουράρισαν στη σελίδα του μεγάλου μεσίτη της χώρας, του ΤΑΙΠΕΔ, αυτό διαρρήγνυε τα ιμάτιά του ότι ναι μεν υπάρχει στην σελίδα, αλλά ακόμα δεν έχει μπει σε πρόγραμμα αξιοποίησης. Δεν μας είπε το γιατί δεν έχει μπει ακόμα σε πρόγραμμα.  Διότι  το νομικό καθεστώς που διέπει την Ελαφόνησο είναι απαγορευτικό ώστε να μπορέσει ο μελλοντικός επενδυτής να εφαρμόσει απρόσκοπτα τα αναπτυξιακά του σχέδια.
Η τελευταία απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να εξαιρέσει από την Ελαφόνησο, η οποία είναι ολόκληρη κηρυγμένη αρχαιολογικός χώρος, την περιοχή του νέου και του παλιού λιμανιού του νησιού και  το μώλο της απέναντι παραλίας της Πούντας, έρχεται να στρώσει το έδαφος.
ela4
Με λίγα λόγια το λιμάνι δεν προστατεύεται πλέον από τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου, ενώ ολόκληρο το νησί και  όχι μόνο οι δύο συγκεκριμένες παραλίες είναι αρχαιολογικός χώρος. Και η ξηρά και ο αιγιαλός και η γύρω θαλάσσια περιοχή. Κάθε σπιθαμή της Ελαφονήσου διέπεται από το νομικό καθεστώς της κήρυξης ως αρχαιολογικού χώρου καθώς υπάρχουν διάσπαρτες αρχαιότητες. Μεταξύ της Ελαφονήσου και της απέναντι παραλίας της Πούντας βρίσκεται η νησίδα Παυλοπέτρι, εκεί που η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών και η Βρετανική Σχολή Αθηνών ερευνούν τα τελευταία χρόνια μια ολόκληρη βυθισμένη πολιτεία που κατοικήθηκε από την Ύστερη Νεολιθική Περίοδο και καθ” όλη τη διάρκεια της Εποχής του Χαλκού (5η χιλιετία ως τέλος 2ης χιλιετία π. Χ.).
elaf2
Η συγκεκριμένη απόφαση, που ελήφθη  με την αιτιολογία ότι στην περιοχή του λιμανιού δεν υπάρχουν αρχαία, πρακτικά σημαίνει ότι στο λιμάνι μπορούν να γίνουν οποιαδήποτε έργα που θα ονομαστούν «υποδομής», «αναβάθμισης», «βελτίωσης» των λιμενικών εγκαταστάσεων, όμως και άλλες εγκαταστάσεις, όπως τουριστικά καταστήματα χωρίς να περάσουν από το σκόπελο της αρχαιολογικής υπηρεσίας, στη στιγμή μάλιστα που όλο το νησί προστατεύεται. Βέβαια η συγκεκριμένη προστασία από τον αρχαιολογικό νόμο δεν εμπόδισε το ΤΑΙΠΕΔ να εντάξει δύο παραλίες στα προς αξιοποίηση ακίνητα, οι οποίες τυπικά και ουσιαστικά αποτελούν και αυτές αρχαιολογικούς χώρους.  Επιπλέον ο αποχαρακτηρισμός του λιμανιού έγινε τη στιγμή που προ των πυλών βρίσκεται το νομοσχέδιο για την απελευθέρωση των χρήσεων στους αιγιαλούς και ενώ οι δύο πιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού αναμένεται να παραδοθούν στα νύχια των διαφόρων επενδυτών.
Το μέλος του ΚΑΣ και καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργος Πανέτσος, διαφώνησε με τον αποχαρακτηρισμό του λιμανιού λέγοντας «ότι η αρχαιολογική προστασία πρέπει να είναι ενιαία και όποια ενδεχόμενη παρέμβαση να περνάει από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Σε διαφορετική περίπτωση η κατάσταση θα γίνει ανεξέλεγκτη». Επεσήμανε εξάλλου τους κινδύνους ενόψει του νομοσχεδίου για τους αιγιαλούς. Με αυτή την άποψη τάχθηκε και ο αναπληρωτής διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Γιώργος Κακαβάς, αλλά αυτοί ήταν και τα μοναδικά μέλη του Συμβουλίου που μειοψήφισαν στον αποχαρακτηρισμό του λιμανιού. Η πρόταση η απέναντι παραλία της Πούντας να κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος έγινε ομόφωνα δεκτή.
Με λίγα λόγια οτιδήποτε μελλοντικά γίνει στο λιμάνι – και το λιμάνι αποτελεί κομβικό σημείο προκειμένου να ευδοκιμήσει το ξεπούλημα των παραλιών Σίμου και Σαρακίνικου – δεν θα λαμβάνει υπόψη του το αρχαιολογικό καθεστώς της γύρω περιοχής. Είναι δε προδήλως προκλητικό αυτό, καθώς σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους ορίζεται μια ζώνη προστασίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου